ფსორიოზული ართრიტები psoriatic arthritis
ფსორიოზული ართრიტები – სახსრების ანთებითი დაავადებები ფსირიოზით დაავადებულებში.
ფსორიოზული ართრიტები – ეტიოლოგია, პათოგენეზი ცნობილი არ არის. ართრიტი ხშირად ვითარდება კანის გამოხატული დაზიანების დროს, თუმცა სრული პარალელიზმი კანისა და სახსროვანი სინდრომის გამოხატულებასა და მიმდინარეობას შორის არ არის. ართრიტი შესაძლებელია წინ უძღვოდეს კანის გამონაყარს ან განვითარდეს ერთეული ფსორიოზული ბალთების დროს.
ფსორიოზული ართრიტები – სიმპტომები, მიმდინარეობა. ხშირად გვხვდება დაავადების ვარიანტი, რომელიც მოგვაგონებს რევმატოიდულ ართრიტს. ფსორიოზული ართრიტის განმასხვავებელ თავისებურებას წარმოადგენს: სახსრების არასიმეტრიული დაზიანება, ხშირად დაზიანებულ სახსარზე კანის მოლურჯო-მეწამული შეფერილობა (პროცესში თითების სახსრების ჩართვისას ხშირად ვითარდება პერიარტიკულური შეშუპება, რომელიც მოიცავს მთელ თითს – ,,სოსისის მსგავსი თითი“), ხშირად საკროილეიტის არსებობა, რიგ შემთხვევებში ხერხემლის სხვა ნაწილების დაზიანება (სპონდილიტი), რომელიც მოგვაგონებს ბეხტერევის დაავადებას.
შედარებით იშვიათად გვხვდება ამ დაავადებისათვის დამახასიათებელი ვარიანტი, რომელიც მიმდინარეობს როგორც პოლიართრიტი, მტევნების დისტალური ფალანგთაშორისი სახსრების დაზიანებით, სწრაფად მოპროგრესირებადი ძვალ-ხრტილოვანი დესტრუქციითა და მნიშვნელოვანი დეფორმაციების განვითარებით – ე. წ. მუტილირებადი ართრიტი. ფსორიოზული ართრიტის მიმდინარეობა ჩვეულებრივ ქრონიკულია, გამწვავებებისა და სუბრემისიების პერიოდებით. ზოგიერთ ავადმყოფებში ართრიტებს არის მწვავე, სწრაფად გარდამავალი, რევმატიული ან პოდაგრული ართრიტის მსგავსი მიმდინარეობა. ფსორიოზული არტრიტის დროს ზოგჯერ აღინიშნება შინაგანი ორგანოების დაზიანებაც: თვალების (ირიტი), მიოკარდის (მიოკარდიტი), შარდგამომყოფი გზების ქვედა ნაწილების (ურეთრიტი და სხვ.), ასევე ამილოიდოზის განვითარებაც. ლაბორატორიული მონაცემების მიხედვით ცვლილებები სისხლში არასპეციფიკურია, სისხლში რევმატიული ფაქტორი არ ვლინდება. სახსრებში რენტგენოლოგიური ცვლილებები მოგვაგონებს რევმატოიდური ართრიტის დროს არსებულ ცვლილებებს, თუმცა სახსრის ირგვლივი ოსტეოპოროზი ნაკლებადაა გამოხატული, ასევე ადგილი აქვს მიდრეკილებას პერიოსტური რეაქციების განვითარებისაკენ და მცირე ძვლოვან პროლიფერატებს თითების კიდეებზე და დისტალურ ნაწილებზე. მუტილირებადი ართრიტებისათვის დამახასიათებელია ფალანგების ოსტეოლიზი, ანკილოზი და ქვეამოვარდნილობები.
ფსორიოზული ართრიტები – მკურნალობა. იყენებენ სხვადასხვა არასტეროიდულ ანთების საწინააღმდეგო საშუალებებს; კორტიკოსტეროიდების სახსარშიგა შეყვანა; საკმარისი ეფექტის არარსებობისას ატარებენ პლაზმაფერეზის კურსს და სხვ.
- გაფრთხილება
- დათეშიძე ლალი, შენგელია არჩილ, შენგელია ვასილ. “ქართული სამედიცინო ენციკლოპედია”. თბილისი, 2005. “ტექინფორმის” დეპონენტი N: 1247. თეიმურაზ ჩიგოგიძის რედაქციით.
- დათეშიძე ლალი, შენგელია არჩილ, შენგელია ვასილ; “ქართული სამედიცინო ენციკლოპედია”. მეორე დეპო-გამოცემა. ჟურნალი “ექსპერიმენტული და კლინიკური მედიცინა”. N: 28. 2006. დეპონენტი პროფესორ თეიმურაზ ჩიგოგიძის საერთო რედაქციით.