აიროვანი განგრენა

აიროვანი განგრენა gas gangrene

არჩილ შენგელიალალი დათეშიძე

აიროვანი განგრენა სუბფასციური ანაერობული ინფექცია, რომელსაც თან ახლავს კუნთოვანი ქსოვილის ნეკროზი და ორგანიზმის გამოხატული ინტოქსიკაცია. დაავადებას იწვევს ობლიგატური ანაერობები (Cl. perfringens, Cl. novyi, CI. septicum, Cl. histolyticum), რომლებიც ბინადრობენ ნიადაგში და ქუჩის მტვერში. მიწით დაბინძურებული ჭრილობები, ნეკროზული უბნები, ცუდად სისხლმომარაგებული ქსოვილები, რომლებიც არ ექვემდებარებიან ქირურგიულ დამუშავებას – ეს ის ფაქტორებია რომლებიც ხელს უწყობენ განგრენის განვითარებას. გამომწვევი სწრაფად იძენს ვირულენტობას, გამოყოფს აირწარმომქმნელ და ქსოვილთა დამშლელ ეგზო – და ენდოტოქსინებს, რომლებიც ხელს უწყობენ ინფექციის სწრაფ გავრცელებას.

აიროვანი განგრენა სიმპტომები, მიმდინარეობა. მიკრობის მიერ ვირულენტობის შეძენიდან უკვე 6 საათის შემდეგ ვლინდება ზოგადი მდგომარეობის დარღვევები ტაქიკარდიითა და ცხელებით. კანის საფარველი მორუხო-ლურჯი ფერისაა.

ჭრილობა მკვეთრად მტკივნეულია, მისი ნაპირები ფერმკრთალი, შეშუპებული და უსიცოცხლოა, ჭრილობის ფსკერი მშრალია. ჭრილობაში ხილული კუნთების შეფერილობა მოგვაგონებს მოხარშულ ხორცს. ჭრილობის ნაპირებზე ზეწოლისას ქსოვილიდან გადმოედინება აირის ბუშტუკი არასასიამოვნო მოტკბო-ლპობითი სუნით; აღინიშნება ტიპიური კრეპიტაცია. ავადმყოფის მდგომარეობა სწრაფად უარესდება, ვითარდება შოკი. რენტგენოლოგიურად ვლინდება კუნთოვანი ქსოვილების ,,ფოროვნება”.

აიროვანი განგრენა მკურნალობა. კანის, კუნთების, ფასციები გაკვეთა, ნეკროზულიდა საეჭვო უბნების მოცილება; ჭრილობის დრენირება, წყალბადის ზეჟანგითა და ანტიბიოტიკებით გამორეცხვა; ჭრილობა რჩება ღიად. საჭიროა კიდურების აბსოლუტური მოსვენება. ინიშნება ანტიბიოტიკები. ინტოქსიკაციის სწრაფად ზრდის დროს ტარდება კიდურის ამპუტაცია.


  1. გაფრთხილება
  2. დათეშიძე ლალი, შენგელია არჩილ, შენგელია ვასილ. “ქართული სამედიცინო ენციკლოპედია”. თბილისი, 2005. “ტექინფორმის” დეპონენტი N: 1247. თეიმურაზ ჩიგოგიძის რედაქციით.
  3. დათეშიძე ლალი, შენგელია არჩილ, შენგელია ვასილ; “ქართული სამედიცინო ენციკლოპედია”. მეორე დეპო-გამოცემა. ჟურნალი “ექსპერიმენტული და კლინიკური მედიცინა”. N: 28. 2006. დეპონენტი პროფესორ თეიმურაზ ჩიგოგიძის საერთო რედაქციით. სარედაქციო კოლეგია: ჭუმბურიძე ვახტანგ, კორძაია დიმიტრი, მალაზონია მარინა, ვაჭარაძე კახა, ტყეშელაშვილი ბესარიონ.
  4. Большая медицинская энциклопедия; Москва, издательство ,,Советская энциклопедия” – 1988

ქირურგიული დაავადებები