კვანძოვანი ერითემა erythema nodosum
კვანძოვანი ერითემა (erythema nodosum) – დაავადება კანის ღრმა ანგიიტების ჯგუფიდან; ვლინდება ქვედა კიდურებზე ანთებითი კვანძებით.
კვანძოვანი ერითემა –ეტიოლოგია ცნობილი არ არის.
კვანძოვანი ერითემა – პათოგენეზი. კანისა და კანქვეშა ქსოვილის სისხლძარღვების სენსიბილიზაცია სხვადასხვა ინფექციური დაავადებების გამომწვევებით. ჩვეულებრივ კვანძოვანი ერითემა ვითარდება ზოგადი ინფექციების ფონზე ან მის შემდეგ (სტრეპტიკოკური ანგინა, ტუბერკულოზი, კეთრი, სიფილისი, მიკოზები და სხვ.). იშვიათად მასენსიბილიზირებელი აგენტს წარმოადგენს მედიკამენტი. არაიშვიათად კვანძოვანი ერითემა შესაძლებელია იყოს სარკოიდოზის კანისმიერი სინდრომი. ზოგჯერ შესაძლებელია წარმოადგენდეს პარანეოპლასტურ სიმპტომს. წინასწარგანმწყობი ფაქტორებია: გაცივება, შეგუბებითი მოვლენები ქვედა კიდურებში, ჰიპერტონული დაავადება.
კვანძოვანი ერითემა – კლინიკური სურათი. განასხვავებენ მწვავე და ქრონიკულ ფორმებს. მწვავე კვანძოვანი ერითემა ვლინდება სწრაფად განვითაებული გამონაყრით წვივებზე მტკივნეული წითელის ფერის, შეშუპებული კვანძების გაჩენით, სიდიდით ბავშვის ხელისგულამდე. აღინიშნება ცხელება 38 – 39 გრადუსამდე, ზოგადი სისუსტე, თავის ტკივილი, ზოგჯერ ართრალგიები. კვანძები უკვალოდ ქრება 2-3 კვირის შემდეგ, თანმიმდევრობით იცვლიან შეფერილობას მოლურჯო, მომწვანო, მოყვითალო ფერად. კვანძები არ წყლულდებიან. დაავადება ხშირია ახალგაზრდა ქალებსა და ბავშვებში, ჩვეულებრივ ანგინის გადატანის შემდეგ.
ქრონიკული კვანძოვანი ერითემა (კვანძოვანი ანგიიტი) გამოირჩევა მორეციდივე მიმდინარეობით, წარმოიქმნება უპირატესად საშუალო და ხანდაზული ასაკის ქალებში, არაიშვიათად დამძიმებულია ზოგადი სისხლძარღვოვანი და ალერგიული დაავადებებით, კეროვანი ქრონიკული ინფექციებით. გამწვავებები ხშირია გაზაფხულსა და შემოდგომობით, ხასიათდება ანთებითი, მკვრივი, ზომიერად მტკივნეული, მოლურჯო-მოვარდისფერო ფერის, კაკლის ზომის.კვანძების გაჩენით. ძირითადი ლოკალიზაციაა წვივები, იშვიათად – ბარძაყები. ხშირად აღინიშნება ქვედა კიდურების შეშუპება. ზოგჯერ კვანძები წყლულდება. რეციდივები გრძელდება რამდენიმე თვეს. აუცილებელია დიფერენციალური დიაგნოზის გატარება ტუბერკულოზურ ინდურაციულ ერითემასთან.
მკურნალობა: წოლითი რეჟიმი, ანტიბიოტიკები და სხვ.
კანისა და ვენერიული დაავადებები
ლიტერატურა, წყაროები, გაფრთხილება
- გაფრთხილება
- დათეშიძე ლალი, შენგელია არჩილ, შენგელია ვასილ. “ქართული სამედიცინო ენციკლოპედია”. თბილისი, 2005. “ტექინფორმის” დეპონენტი N: 1247. თეიმურაზ ჩიგოგიძის რედაქციით.
- დათეშიძე ლალი, შენგელია არჩილ, შენგელია ვასილ; “ქართული სამედიცინო ენციკლოპედია”. მეორე დეპო-გამოცემა. ჟურნალი “ექსპერიმენტული და კლინიკური მედიცინა”. N: 28. 2006. დეპონენტი პროფესორ თეიმურაზ ჩიგოგიძის საერთო რედაქციით.
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი
კვანძოვანი ერითემა – (კანისა და ვენ. დაავ.) სავარაუდოდ ვირუსული წარმოშობის მწვავე ინფექციური დაავადება. უხშირესად ვითარდება გაზაფხულობით და შემოდგომით. არც თუ იშვიათად წარმოადგენს სიმპტომატურ დაავადებას როგორც გრიპის, ტუბერკულოზის, რევმატიზმის, ზოგიერთი სამკურნალო საშუალებების გამოყენებისგან (სულფანილამიდები და სხ.) ინტოქსიკაციების გამოვლინებას. სიმპტომები. წვივების წინა ზედაპირებზე ვითარდება მტკივნეული, განსაკუთრებით ხელის დაჭერისას, კვანძები, რომლებიც გამოდიან კანქვეშა ცხიმოვანი შრიდან. მათზე კანი ღებულობს წითელ – მოლურჯო შეფერილობას. ხშირად ირღვევა ავადმყოფის ზოგადი მდგომარეობა, სხეულის ტემპერატურა მატულობს 40 გრადუსამდე, ვლინდება ტკივილები სასხრების მიდამოებში. განსხვავებით ინდურაციული ერითემისგან, სიფილისური გუმებისგან, კვანძები დაწყლულებას არ განიცდიან.