თესლიდან გაზრდა წარმოადგენს ყველაზე გამოცდილ მეთოდს ბონსაის ჩამოყალიბების. იმისათვის, რომ მიიღოთ თესლიდან ბონსაის მსგავსი მცენარე, საჭიროა 12-დან 15 წლამდე. ასეთი ასაკი აქვს მცენარეთა უმეტესობას, რომლებიც სამებაღეო ცენტრებში და სანერგეებში იყიდება. რატომ ჭირდება ასეთი ხანრგძლივი დრო?
არსებობს რამდენიმე სახეობის ხე, რომელშიც ოპტიმალური ფორმა შეიძლება მიღწეული იყოს მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ დაიწყება მცენარეთა შექმნის პირველივე დღიდან. ეს ეხება, მაგალითად, ელმებს, რომელთაგანაც დაგეგმილია ბიონსის მკაცრად ვერტიკალური სტილის შექმნა. ასეთ მცენარეებში აუცილებელია პირველივე წლის განმავლობაში ამოღებული ფესვების ნაწილის მოჭრა და სიმაღლის დარეგულირება ახალგაზრდა ფუძეთა მოჭრის გამოყენებით.
დაახლოებით 20წლის შემდეგ უკვე იქნება შესამჩნევი, რომ ეს მცენარეები ჩამოყალიბდნენ განვითარების ადრეულ ეტაპზე. ეს შეიძლება განისაზღვროს, პირველ რიგში, ფესვების ბაზაზე. ნიადაგის ზედაპირზე ამოსული ყველა ფესვი იშლება ვარსკვლავის ფორმაზე. ერთი შეხედვით თვალში ხვდება ჰარმონიული განაწილება.
გვირგვინის სიმაღლის პროპორცია ქმნის დაბალანსებულ სივრცულ თანაფარდობას. ყველა ამ უპირატესობას იძლევა მცენარის თესლიდან გაზრდა. ერთწლიანი და ორწლიანი წიწვოვანი მცენარეების გვირგვინები შესაძლოა ძლიერად მოიღუნოს და მიეცეს ნებისმიერი რთული ფორმა.
ყველა წიწვოვან ხეს, რომელსაც უხეში ქერქი აქვს, მავთულის საფარით და ფილიალებით უნდა გაიზარდოს ხის სიღრმეში, ამის გამო მოღუნული და უსწორმასწორო გვირგვინი დამატებით იღებს შრამების ეფექტს, რომლებიც ახალგაზრდა მცენარეებში სწრაფად იზრდებიან.
ორწლიანი შავი წიწვოვანი ხეები მაგალითად, შეიძლება ძალიან ძლიერად მოიღუნოს ზამთარში, რაც შესაძლებელია მხოლოდ ნათესებით. მოღუნული ტოტი საშუალებას იძლევა ჩაიზარდოს ქერქში და მხოლოდ 3წლის შემდეგ აცილებენ, ამასთან არ ეშინიათ რომ მცენარე შეიძლება დაზიანდეს.
მოგვიანებით მავთული შესაძლოა კიდევ ერთქხელ იქნას გამოყენებული, რათა მივიღოთ ნაწიბურის ეფექტი. როდესაც მცენარე გაიზრდება ისეთ მასშტაბამდე, რომ მზად იქნება დემონსტრაციისათვის მომდევნო 45წლის განმავლობაში, როგორც ბონსაი, არავითარ შემთხვევაში არ უნდა დავუშვათ მავთულის ჩაზრდა. ვინაიდან, ასაკთან ერთად მცენარის ღერო იზრდება სისქეში ბევრად უფრო ნელა, ხოლო ქერქის ჭრილში მყოფი ნაწიბურები კი ბევრად უფრო ცუდად იზრდებიან და დასჭირდება არა ერთი ათეული წელი, რათა მავთულის ბოლო კვალი გახდეს შეუმჩნეველი.
ხეების თესლის დამოუკიდებლად შეგროვება ძალიან საინტერესო და სურპრიზებით სავსე საქმიანობაა. პარკში ან ტყეში სეირნობის დროს შესაძლოა გამუდმებით იპოვოთ სულ უფლო ახალი ხეებისა და ბუჩქების თესლები. თუ ბონსაის თესლი შეგროვილია შემოდგომაზე, მაშინ შესაძლებელია მათი დარგვა მაშინვე სათესლე ყუთებსა თუ ბონსაის კონტეინერებში.
ამავდროულად, აუცილებლად უნდა გაითვალისწინოთ შემდეგი რამ: არსებობს თესლი, რომელსაც გაზრდისათვის ესაჭიროება სიცივე (გაყინვა)
არსებობს თესლი მაგარი გარსით, ისეთები როგორიცაა ალუბლის, კუნელის, ეკლის, თხილის, ღვიის თესლი. ასეთი ხეების თესლს რგავენ ბრტყელ კონტეინერში სველი ქვიშით და ზევიდან ასევე ქვიშის ფენით ფარავენ. შემდგომ კონტეინერს ფარავენ ცელოფნით, რათა ნათესები არ გამოშრეს. ამის შემდეგ სათესლე კონტეინერები გამოაქვთ ქუჩაში მზის პირდაპირი სხივებისგან მოშორებულ ადგილას და ტოვებენ იქ მთელი ზამთარი, რათა ყინვის მოქმედების შედეგად თესლის მყარი გარსი გასკდეს. გაზაფხულზე კი უკვე ჩნდება პირველი ნერგები.
როგორც წესი, ყველა თესლი არ იზრდება. ამ შემთხვევაში ასეთ თესლებს არ ყრიან, არამედ ცდილობენ მიიღონ მათგან შედეგი მომდევნო წელს. ასევე შესაძლებელია მოვახდინოთ თესლი ხელოვნური გაყინვა მაცივრის საყინულეში. ბონსაის თესლი რბილი გარსით შესაძლებელია ნაწილობრივ დაითესოს უკვე შემოდგომით, მათი შეგროვების შემდეგვე. მთის ფიჭვის თესლს აგროვებენ აგვისტოში და მაშინვე თესავენ. ისინი იზრდებიან 34კვირაში.
კონტეინერი წარმოქმნილი ნერგებით ინახება უამინდობისაგან დაცულ ადგილას, რათა ნაზი ნერგები არ დაიღუპონ ზამთარში ნიადაგის გამოშრობით. ნეკერჩხლის ხის თესლის უმეტესობა მზარდი გერმანიის ტყეში, ასევე იზრდება ნერგს იმავე წელს.
ამისათვის კი იქცევიან შემდეგნაირად: თესლს მიმოფანტავენ თხელ კონტეინერში სველი ქვიშით, რის შემდეგაც ნამავენ წყლით. შემდეგ თესლზე აფარებენ გაზეთს, რათა ისინი დარჩნენ კვლავ სველი და ისე რომ გაზეთიდან შედიოდეს მცირედი სინათლე, ვინაიდან ნეკერჩხლის თესლს ამოსვლისთვის სჭირდება სინათლე. თუ ზამთარი რბილია, მაშინ პირველი ნერგები ჩნდება უკვე ზამთარში. ერთი წლის შემდეგ, მომდევნო გაზაფხულზე, როდესაც ნარგავები ხეს ემსგავსებიან, შესაძლებელია უკვე მათი გადარგვა პატარა ქოთნებში და ზაფხულის განმავლობაში შესაძლებელია უკვე მაკორექტირებელი სამუშაოების ჩატარება.
გადასვლა საიტებზე:
● შეზღუდული შესაძლებლობების პირთა ხელშეწყობისა და დასაქმების ინოვაციური საშუალებები >>
● საკონსულტაციო მასალები შშმ პირთა დასაქმების პროგრამისათვის – შშმ პირთა მიერ ოთახის იშვიათ მცენარეთა წარმოება-ექსპორტი >>
● წინა პოსტი >> ● მომდევნო პოსტი >>
- ბონსაის მცენარის შერჩევა სანერგეებში
- ბონსაი, მიღებული იამადორის პერიოდში
- ბონსაი ადგილობრივი ხის ჯიშებიდან და მათი უპირატესობები
- ბონსაი, მათი გაზრდა კალმებიდან
- ბონსაი, მათი გაზრდა თესლიდან
- ბონსაის ზომები
- ბონსაის ზრდის თავისებურებები
- ბონსაის ხელოვნური დაძველება
- ფიჭვისა და ნაძვის პატარა ხიჭვების და ნასხლეტების არსებობა
- ბონსაის საჰაერო სქემები