ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ჰისტოგენეზი – (histogenesis ბერძნ. histos – ქსოვილი და genesis – განვითარება) – ქსოვილის განვითარება ემბრიონული საწყისების უჯრედული მასალისაგან. ჰისტოგენეზს ახასიათებს უჯრედის სპეციალიზაციასთან დაკავშირებული უჯრედოვანი დიფერენცირების გაძლიერება. ამას თან სდევს ბირთვულ – ციტოპლაზმური Read More …
ჭდე: ბერძნული
ჰისტიოციტები
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ჰისტიოციტები – (histiocyti ბერძნ. histos – ქსოვილი და cytos – უჯრედი; სინ.მაკროფაგები, ცთომილი უჯრედები მოსვენებულ მდგომარეობაში, კლაზმატოციტები, პოლიბლასტები, ნეფროფაგოციტები) ფაშარი ჩამოუყალიბებელი შემაერთებელი ქსოვილის ზოგიერთი ძირითადი უჯრედული ფორმა, რომელთაც აქვთ უნარი, გაღიზიანებისას გადაიქცნენ Read More …
ჰისტიდინემია
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ჰისტიდინემია – (ჰისტიდინი + ბერძ. Haima – სისხლი) მემკვიდრეობითი დაავადება, რომელიც განპირობებულია ჰისტიდინის ცვლის მოშლით; ვლინდება ბავშვის ნერვულ – ფსიქიკურ განვითარებაში ჩამორჩენით. გაფრთხილება!
ჰისტეროსკოპია
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ჰისტეროსკოპია – (ბერძ. Hystera სშვილოსნო + skopeo დაკვირვება, გამოკვლევა) საშვილოსნოს ღრუს დათვალიერება ოპტიკური ხელსაწყოს დახმარებით. გაფრთხილება! ბმულები: 1.საავტორო ფარმაცევტული სკოლა 2.სამედიცინო ლიტერატურა 3.დიეტები 4.ორსულობა და მშობიარობა
ჰიპსისტაფილია
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ჰიპსისტაფილია – (hypsystaphilia, ბერძ. hypsi ზევით, ზედა + staphyle ყურძნის მტევანი)განვითარების ანომალია: მაღალი ვიწრო სასა. გაფრთხილება! ბმულები: 1.საავტორო ფარმაცევტული სკოლა 2.სამედიცინო ლიტერატურა 3.დიეტები 4.ორსულობა და მშობიარობა
ჰიპოქრომია
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ჰიპოქრომია – (hypochromia; ჰიპო – + ბერძ. chroma ფერი, შეფერვა; სინ. ჰიპოქრომაზია)ერითროციტების ჰემოგლობინით გაჯერების დაქვეითება; ხასიათდება ფერადობის მაჩვენებლით < 0,8. გაფრთხილება! ბმულები: 1.საავტორო ფარმაცევტული სკოლა 2.სამედიცინო ლიტერატურა 3.დიეტები 4.ორსულობა და მშობიარობა
ჰიპოქრომაზია
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ჰიპოქრომაზია – (hypochromasis ბერძნ. hypo – ქვეშ, ქვევით და chroma – ფერი) უჯრედული სტრუქტურების სუსტად შეღებვა საღებარებით. (ც. გაჩეჩილაძე, ნ. ჩიკვილაძე. ჰისტოლოგიის, ციტოლოგიის და ემბრიოლოგიის ტერმინთა განმარტებითი ლექსიკონი.”თბ.,”ცოდნა”.2000 წ.) გაფრთხილება! ბმულები: 1.საავტორო Read More …
ჰიპოქლორჰიდრია
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ჰიპოქლორჰიდრია – (hypochlorhydria; ბერძ. Hypo – + ფრანგ. Hypochlorhydrique მარილმჟავა; სინ.: hypaciditas) კუჭის წვენში მარილმჟავას დაქვეითებული შემცველობა, რაც განპირობებულია კუჭის ჯირკვლოვანი აპარატის სტრუქტურული და ფუნქციური ცვლილებით. გაფრთხილება! ბმულები: 1.საავტორო ფარმაცევტული სკოლა 2.სამედიცინო Read More …
ჰიპოფიზის ქრომოფობური ენდოკრინოციტი
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ჰიპოფიზის ქრომოფობური ენდოკრინოციტი – (endocrinocytus chromophobus / hypophysis / ბერძნ.endon – შიგნით, crinein გამოყოფა, philia – სიყვარული და hypophysis – ტვინის დანამატი) სხვადასხვა დონის დიფერენცირების სტადიაზე მყოფი ჰიპოფიზის ადენოციტები, რომელთა ციტოპლაზმა სუსტად Read More …
ჰიპოფიზის ქრომოფილური ენდოკრინოციტი
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ჰიპოფიზის ქრომოფილური ენდოკრინოციტი – (endocrinocytus chromophilus hypophysis / adenocytus / ბერძნ.endon – შიგნით, crinein გამოყოფა, chroma – ფერი, philia – სიყვარული და hypophysis – ტვინის დანამატი) – ჰიპოფიზის წინა წილის უჯრედები, რომელთა Read More …
ჰიპოტროფია
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ჰიპოტროფია – 1. (hypotrophia ბერძნ. hypo – ქვეშ, ქვევით და trophe – კვება) ქსოვილებისა და უჯრედების მოცულობის შემცირება მათი კვების გაუარესებასთან დაკავშირებით. (ც. გაჩეჩილაძე, ნ. ჩიკვილაძე. ჰისტოლოგიის, ციტოლოგიის და ემბრიოლოგიის ტერმინთა განმარტებითი Read More …
ჰიპოტენზიული სინდრომი
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ჰიპოტენზიული სინდრომი – (ბერძ. Hypo+ ლათ. tensio დაძაბულობა) კლინიკური ნიშნების შერწყმა, რომლებიც ასახავენ ქალაშიდა წნევის მყარ დაქვეითებას. განსაკუთრებით ხშირი მიზეზი ჰიპოტენზული სინდრომის განვითარებისა არის ქალა – ტვინის ტრავმა და ლიკვორეა. დამახასიათებელი სიმპტომებია: Read More …
ჰიპოთეზა
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ჰიპოთეზა – 1. (ბერძნ. Hypothesis – საფუძველი, ვარაუდი) ვარაუდი, რომლის დროსაც რიგი ფაქტების საფუძველზე კეთდება დასკვნა ობიექტის, კავშირის ან მოვლენის მიზეზების არსებობის შესახებ, ამასთან ეს დასკვნა არ შეიძლება ჩაითვალოს მთლიანად სარწმუნოდ. ჰიპოთეზურს Read More …
ჰიპოგენეზია
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ჰიპოგენეზია – (hypogenesis ბერძნ. hypo – ქვევით, genesis – განვითარება) ორგანოების ან მათი ნაწილების განუვითარებლობა. (ც. გაჩეჩილაძე, ნ. ჩიკვილაძე. ჰისტოლოგიის, ციტოლოგიის და ემბრიოლოგიის ტერმინთა განმარტებითი ლექსიკონი.”თბ.,”ცოდნა”.2000 წ.) გაფრთხილება! ბმულები: 1.საავტორო ფარმაცევტული სკოლა Read More …
ჰიპნალგია
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ჰიპნალგია – (hypualgia; ჰიპნ – + ბერძ. algos ტკივილი) ტკივილი, რომელიც წარმოიქმნება ძილში, დაძინების ან გაღვიძების დროს. გაფრთხილება! ბმულები: 1.საავტორო ფარმაცევტული სკოლა 2.სამედიცინო ლიტერატურა 3.დიეტები 4.ორსულობა და მშობიარობა
ჰიპნ
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ჰიპნ – (ჰიპნო – ; ბერძ. hypnos ძილი, hypnoo დაძინება) რთული სიტყვების შემადგენელი ნაწილი, რომელიც ნიშნავს 1. ,,ძილს“; 2. ,,ჰიპნოზს“. გაფრთხილება! ბმულები: 1.საავტორო ფარმაცევტული სკოლა 2.სამედიცინო ლიტერატურა 3.დიეტები 4.ორსულობა და მშობიარობა
ჰიპერჰეპარინემია
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ჰიპერჰეპარინემია – (hyperheparinaemia; ჰიპერ – + ჰეპარინი + ბერძ. haima სისხლი) მემკვიდრეობითი დაავადება, განპირობებული სისხლში ჰეპარინის მომატებული შემცველობით და ხასიათდება ჰემორაგიული დიათეზით (მაგ. მსხვილ სახსრებში სისხლჩაქცევებით); გადაეცემა ავტოსომურ – რეცესიული ტიპით. გაფრთხილება! Read More …
ჰიპერქრომაზია
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ჰიპერქრომაზია – (hyperchromasia; ჰიპერ – + ბერძ. chroma ფერი, შეფერვა; სინ. ჰიპერქრომია) ერითროციტების გაძლიერებული შეფერვა მათში ჰემოგლობინის შემცველობის მომატებით; ხასიათდება ფერადობის მაჩვენებლის მომატებით (1,0 ზემოთ); აღინიშნება ზოგიერთი ჰემოლიზური ანემიების დროს, შერწყმული მაკროციტოზთან Read More …
ჰიპერტროფია
ჰიპერტროფია – 1. (hypertrophia ბერძნ. hyper – ზე და trophe – კვება) – ქსოვილებისა და უჯრედების მოცულობის გადიდება უჯრედების მასის მომატების ხარჯზე და არა მათი გამრავლების შედეგად (იხ. ჰიპერპლაზია). (ც. გაჩეჩილაძე, ნ. ჩიკვილაძე. ჰისტოლოგიის, ციტოლოგიის და ემბრიოლოგიის ტერმინთა განმარტებითი ლექსიკონი.”თბ.,”ცოდნა”.2000 Read More …
ჭეშმარიტების კრიტერიუმი
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ჭეშმარიტების კრიტერიუმი – (ბერძნ. Kriterion – საზომი რაიმეს შესაფასებლად) ამა თუ იმ დებულების, ჰიპოთეზის, თეორიული აგებისა და ა. შ. ჭეშმარიტების ან მცდარობის შემოწმების საშუალება. ჭეშმარიტების კრიტერიუმი საზოგადოებრივი პრაქტიკაა. (წყარო: ფილოსოფიური ლექსიკონი, ი. Read More …
წინამდებარე ჯირკვალი
წინამდებარე ჯირკვალი – 1. (prostata ბერძნ.prostates – ხელმძღვანელი, წარმდგენი) მამაკაცის სასქესო სისტემის დამატებითი ჯირკვალი, რომლის ტერმინალური ალვეოლურ – მილაკოვანი ნაწილები გამოყოფილია ფაშარი შემაერთებელი ქსოვილის ჩანაფენებითა და გლუვი კუნთოვანი ქსოვილის ძლიერი კონებით. ჯირკვლის სეკრეტი ათხიერებს სპერმას, შეიცავს ჰორმონის მსგავს პროდუქტებს. (ც. Read More …
ძვლისაზრდელა
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ძვლისაზრდელა – 1. პერიოსტეუმი (ბერძნ. peri – ირგვლივ და osteon – ძვალი), შემაერთებელქსოვილოვანი შალითა რომლითაც დაფარულია ძვალი მთლიანად, სასახსრე ზედაპირების გარდა. ძვლისაზრდელა შედგება გარეთა ბოჭკოვანი, სისხლძარღვებით და მგრძნობიარე ნერვული დაბოლოებებით მდიდარი, შუა Read More …
ციტოქიმია
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ციტოქიმია – (cytochemia ბერძნ.cytos – უჯრედი და chemia – ქიმია) – ციტოლოგიის მიმართულება, რომლის ამოცანაა უჯრედში სხვადასხვა ნივთიერების ლოკალიზაციისა და უჯრედის განვითარების, ზრდისა და ფუნქციონირების პროცესში მათი ცვლილებების შესწავლა. (ც. გაჩეჩილაძე, ნ. Read More …
ციტოფიზიოლოგია
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ციტოფიზიოლოგია – (cytophysiologia ბერძნ. cytos – უჯრედი, physis – ბუნება და logia – მოძღვრება, მეცნიერება) – ციტოლოგიის ნაწილი, რომელიც შეისწავლის უჯრედებისა და მათი სტრუქტურული კომპონენტების ფიზიოლოგიურ ფუნქციებს. (ც. გაჩეჩილაძე, ნ. ჩიკვილაძე. ჰისტოლოგიის, Read More …
ციტოტროფობლასტი
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ციტოტროფობლასტი – (cytotrophoblastus ბერძნ. cytos – უჯრედი და იხ.ტროფობლასტი) – ტროფობლასტის შიგნითა შრე, რომელიც შედგება კუბურ უჯრედთა (trophoblastocyti) ერთი შრისაგან. ციტოტროფობლასტის გარეთ მდებარეობს ტროფობლასტის სიმპლასტური ნაწილი – პლაზმოდიოტროფობლასტი. ტროფობლასტის მასალის დიფერენცირება უჯრედულ Read More …
ციტოტომია
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ციტოტომია – (cytotomia ბერძნ. cytos – უჯრედი და tome – გაკვეთა, გაყოფა) ორ შვილეულ უჯრედად დედისეული უჯრედის დაყოფის პროცესი მიტოზის ტელოფაზაში. იხ.სინ.ციტოკინეზი, პლაზმოტომია, ციტოპლაზმოტომია. (ც. გაჩეჩილაძე, ნ. ჩიკვილაძე. ჰისტოლოგიის, ციტოლოგიის და ემბრიოლოგიის Read More …
ციტოსპექტროფოტომეტრია
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ციტოსპექტროფოტომეტრია – (cytospectrophotometria ბერძნ. cytos – უჯრედი, ლათ. spectro – დანახვა, ხილვა, ბერძნ.phos, photos – სინათლე და metron – ზომა) – უჯრედების ქიმიური შემადგენლობის შესწავლის მეთოდი, რომელიც დამყარებულია ამა თუ იმ ნივთიერების Read More …
ციტოსომა
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ციტოსომა – (cytosoma ბერძნ.cytos – უჯრედი და soma, somatos – სხეული) უჯრედის სხეული, ანუ უჯრედის ციტოპლაზმური მასა. ტერმინი შემოიღო (1891) ჰეკელმა. (ც. გაჩეჩილაძე, ნ. ჩიკვილაძე. ჰისტოლოგიის, ციტოლოგიის და ემბრიოლოგიის ტერმინთა განმარტებითი ლექსიკონი.”თბ.,”ცოდნა”.2000 Read More …
ციტოპლაზმოტომია
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ციტოპლაზმოტომია – (cytoplasmotomia იხ. ციტოპლაზმა და ბერძნ. tome – გაკვეთა, გაყოფა) – დედისეული უჯრედის ციტოპლაზმის გაყოფა ორი შვილეული უჯრედის წარმოქმნით, რაც აღინიშნება მიტოზის ტელოფაზაში . სინ.ციტოკინეზი, ციტოტომია, პლაზმოტომია. (ც. გაჩეჩილაძე, ნ. ჩიკვილაძე. Read More …
ციტომორფოლოგია
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ციტომორფოლოგია – (cytomorphologia ბერძნ. cytos – უჯრედი, morphe – ფორმა და logia – მოძღვრება, მეცნიერება) ციტოლოგიის ერთ – ერთი ძირითადი მიმართულება, რომლის ამოცანაა უჯრედების სტრუქტურული ორგანიზაციის კანონზომიერებათა შესწავლა. (ც. გაჩეჩილაძე, ნ. ჩიკვილაძე. Read More …