ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ქრომატინი – (chromatinum ბერძნ.chroma, chromatos – შეღებვა, ფერი) უჯრედის ბირთვის ნივთიერება, რომელიც ძირითადი საღებარებით ძლიერ იღებება. ქიმიურად ქრომატინი რთული ცილაა, რომლის შემადგენლობაში შედის დნმ და ჰისტონები. ბირთვული ქრომატინის დნმ იძლევა ფელგენის დადებით რეაქციას, რასთან დაკავშირებითაც ზოგჯერ ქრომატინს ფელგენ – პოზიტიურ ნივთიერებას უწოდებენ. ქრომატინი შედგება სხვადასხვა თვისებების ორი
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი სპირალიზაცია – ქრომოსომების (spiralisatio chromosomatum) ქრომონემების დახვევა სპირალისებურად მიკროსკოპში ხილული ქრომოსომების წარმოქმნით, რომლებიც იქამდე უხილავი არიან თავისი დესპირალიზებული მდგომარეობის გამო. ეს პროცესი იწყება მიტოზის ან მეიოზის პროფაზაში. ქრომონემული სპირალის დახვევა მაქსიმუმს აღწევს მეტაფაზაში. ანაფაზის განმავლობაში ქრომოსომები არ იცვლის სპირალიზაციის დონეს. მიტოზის (ან მეიოზის) ტელოფაზაში იწყება ქრომონემული სპირალის
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ლეპტონემა – (laptonema ბერძნ.leptos – წვრილი და nema – ძაფი) მეიოზური პროფაზის საწყისი სტადია, რომლის დროს პირველი რიგის სპერმატოციტებისა და ოოციტების ბირთვებში გამოვლინდება ცალკეული ძლიერ დესპირალიზებული ქრომოსომები წვრილი, გრძელი ძაფების სახით. მათი რიცხვი დიპლოიდურს შეესაბამება. ამ სტადიის მანძილზე ქრომოსომები თავისი ტელომერებით ორიენტირდება ცენტრიოლის მხარეს. ასე რომ, იქმნება
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი კარიოლიმფა – (caryolympha ბერძნ.caryon – ბირთვი და lympha – გამჭვირვალე სითხე; სინ.ბირთვის წვენი, ბირთვის პლაზმა, ნუკლეოპლაზმა) უჯრედის ბირთვის თხიერი ჰომოგენური ძირითადი ნივთიერება, რომელიც შემოსაზღვრულია ბირთვის მემბრანით – კარიოლემით. ელექტრონული მიკროსკოპიის მონაცემებით, ბირთვაკების გარდა კარიოლიმფაში ჩანს წვრილმარცვლოვანი და წვრილფიბრილური წარმონაქმნები, რომელთა დიამეტრი 20 Ao – მდეა. ვარაუდობენ, რომ
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ევქრომატინი – (euchromatinum ბერძნ.eu – კარგი, ნამდვილი და იხ.ქრომატინი; ქრომატინი დეკონდენსირებული) ქრომატინის სრული დეკომპლექსაციის ზონებია, ქრომოსომების ნაწილი კი აქტიურად მოფუნქციე ნივთიერება დესპირალიზებულ ქრომოსომათა უბნებში, რომლებიც, როგორც ვარაუდობენ, ინტერფაზაში ძლიერ იშლება, იბერება და სუსტი შეღებვის გამო უხილავია სინათლის მიკროსკოპიის დროს. ეუქრომატინი გენეტიკურად უფრო აქტიური მასალაა, ვიდრე ჰეტეროქრომატინი .