Tag Archives: მეოხებით

ცენტრომერა

ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ცენტრომერა – (centrum – ცენტრი და ბერძნ. meros – ნაწილი) – ჩვეულებრივად ქრომოსომის პირველადი (ანუ ცენტრული) გადაზონრვის ადგილას მკვრივი სფერული სხეულაკი, რომელიც მართავს მის გადაადგილებას მიტოზის დროს. ცენტრომერების საშუალებით ქრომოსომები მაგრდება აქრომატული თითისტარას ძაფებზე. ცენტრომერები ქრომოსომებთან, აქრომატულ ძაფებთან და ცენტრიოლებთან ერთად შეადგენს მიტოზურ (ანუ გამყოფ) აპარატს. ცენტრომერების

Read More

ქრომატინი

ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ქრომატინი – (chromatinum ბერძნ.chroma, chromatos  –  შეღებვა, ფერი)  უჯრედის ბირთვის ნივთიერება, რომელიც ძირითადი საღებარებით ძლიერ იღებება. ქიმიურად ქრომატინი რთული ცილაა, რომლის შემადგენლობაში შედის დნმ და ჰისტონები. ბირთვული ქრომატინის დნმ იძლევა ფელგენის დადებით რეაქციას, რასთან დაკავშირებითაც ზოგჯერ ქრომატინს ფელგენ – პოზიტიურ ნივთიერებას უწოდებენ. ქრომატინი შედგება სხვადასხვა თვისებების ორი

Read More

ფაზურკონტრასტული მიკროსკოპია

ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ფაზურკონტრასტული მიკროსკოპია – უჯრედების შესწავლის მეთოდი სინათლის მიკროსკოპში, რომელსაც აქვს ფაზურკონტრას­ტუ­ლი მოწყობილობა. სინათლის ტალღების ფაზათა გადაადგილებისა და სხვა ამპლიტუდიან ტალღებად მათი გარდაქმნის მეოხებით ფაზურ­კონტ­რასტულ მიკროსკოპში გამოსაკვლევი ობიექტის სტრუქტურების კონ­ტრასტულობა მატულობს. ფაზურკონტრასტული მიკროსკოპი შეუც­ვლელი ხელსაწყოა ცოცხალი შეუღებავი  უჯრედების შესას­წავლად. (ც. გაჩეჩილაძე, ნ. ჩიკვილაძე. ჰისტოლოგიის, ციტოლოგიის და ემბრიოლოგიის ტერმინთა

Read More

უჯრედის მემკვიდრეობა

ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი უჯრედის მემკვიდრეობა – შვილეულ უჯრედებში, საწყის დედისეულ უჯრედთან შედარებით, ერთნაირი ან მსგავსი თვისებების წარმოქმნა. ამ მოვლენას საფუძვლად უდევს დნმ – ის ავტორეპროდუქცია და მემკვიდრეობითი ინფორმაციის გადაცემა უჯრედის ყოველი გაყოფის დროს. უჯრედის მემკვიდრეობას არჩევენ: 1. ბირთვულს, რომელიც დაკავშირებულია უჯრედის ბირთვების ქრომოსომების დნმ – თან და 2. ციტოპლაზმურს, პლაზმოგენების

Read More

პინოციტოზი

ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი პინოციტოზი – (pinocytosis ბერძნ.piein, pino – ვსვამ, ვიწოვ და cytos – უჯრედი) უჯრედის მიერ სითხის და თხიერ მდგომარეობაში მყოფი და მაკრომოლეკულური ნაერთების შეწოვა გარემოდან. პინოციტოზის მექანიზმი შეიცავს შემდეგ ფაზებს: 1. გარეთა ციტოპლაზმურ მემბრანაზე ღრმულებიანი ნაკეცების წარმოქმნა (ცავეოლაე ცალლულარეს – უჯრედის ორმოები); 2. ამ ნაკეცების სიღრმეში სითხის წვეთების

Read More