ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი შიმ – რეაქცია – შიფის რეაქტივითა და იოდის მჟავათი პოლისაქარიდების შეღებვის ხერხი. სახელწოდება „შიმ – რეაქცია“ წარმოდგება სიტყვების: შიფ – რეაქტივი და იოდის მჟავას ნაცვლად არცთუ იშვიათად იყენებენ პერიოდატს. ამ შემთხვევაში შიმ Read More …
ჭდე: warmo
შიგელები
შიგელები – ნაწლავის ჩხირისებრი ბაქტერიების სახეობა, რომელშიც შედის დიზენტერიის გამომწვევების სხვადასხვა სახეები. არიან უმოძრაო ბაქტერიები, სპორებს არ წარმოქმნიან. გაფრთხილება! ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი
ქრომაფინური უჯრედები
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ქრომაფინური უჯრედები – (chromaffinocyti ლათ. chromum – ქრომი და ბერძნ. affinis – მონათესავე) თირკმელზედა ჯირკვლის ტვინოვანი ნივთიერების უჯრედები, რომლებიც გამოიმუშავებენ ადრენალინსა და ნორადრენალინს. ორქრომმჟავა კალიუმის ხსნარით დამუშავების დროს ამ უჯრედების ციტოპლაზმაში გროვდება Read More …
ფსევდოპელადა
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ფსევდოპელადა – (ბერძ. Pseudes ცრუ + ფრანგ. Pelade გამელოტება; სინ.: ატროფიული ალოპეცია) კანის იშვიათი დაავადება, რომელიც წარმოადგენს ატროფიული გამელოტების ერთ – ერთ ფორმას; ხშირია ქალებში 50 – 55 წლის ასაკში. დაახლოებით 70% Read More …
ფიალისებრი უჯრედები
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ფიალისებრი უჯრედები – / ეგზოკრინოციტი ფიალისებრი / (cellulae calyculares / exocrinocyti calyciformes ბერძნ. exo – გარეთ, crinein – გამოყოფა, ლათ. calyx, calycis – ფიალა / ) ნაწლავის, აგრეთვე მრავალრიგიანი წამწამოვანი ეპითელიუმის უჯრედები, Read More …
ფავუსი (ქეცი)
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ფავუსი (ქეცი) – (კანისა და ვენ. დაავ.) სოკოვანი დაავადება. დასნებოვნება ხდება ავადმყოფთან ან მის ნივთებთან პირდაპირი კონტაქტის საშუალებით. სიმპტომები. დაავადება იწყება მცირე ზომის, ერითემატოზულ – აქერცვლადი კერების გაჩენით, რომლებიც ერწყმიან რა ერთმანეთს, Read More …
ტენოდეზი
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ტენოდეზი – (tenodesis; ბერძ. Tenon მყესი, ძარღვი + dosis დაკავშირება)სახსრის ფუნქციონალურად ხელსაყრელ მდგომარეობაში სტაბილიზაციის ოპერაცია, რომელიც ხორციელდება სახსრების მოძრაობის შეზღუდვის გზით; ოპერაციის დროს მყესებს აფიქსირებენ ძვლებთან, რომლებიც წარმოქმნიან სახსარს; აგვარად, ისინი ასრულებენ Read More …
სტრეპტოკოკები
სტრეპტოკოკები – 1. გრამდადებითი ბაქტერიები. შეუძლიათ შაქრებისა და სპირტების დუღილის გამოწვევა. ზოგიერთ პათოლოგიურ სტრეპტოკოკს შეუძლია სისხლის ერითროციტების დაშლა. სხვები იწვევენ ანგინას, წითელ ქარს, პნევმონიას, სეფსისს, დაჩირქებას და ა. შ. 2. სფეროსებრი უმოძრაო ბაქტერები. გამრავლებისას წარმოქმნიან უჯრედთა ჯაჭვს; პათოგენური სტრეპტოკოკები იწვევენ Read More …
სპოროვანი ბაქტერიები
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი სპოროვანი ბაქტერიები – ბაქტერიები, რომლებიც არახელსაყრელ პირობებში წარმოქმნიან სპორებს. სპორა მდგრადია პირობებისადმი, რომლებიც განვითარებული ბაქტერიისათვის დამღუპველია. გაფრთხილება! ბმულები: 1.საავტორო ფარმაცევტული სკოლა 2.სამედიცინო ლიტერატურა 3.დიეტები 4.ორსულობა და მშობიარობა
სასქესო უჯრედები
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი სასქესო უჯრედები – (cellulae sexuales) უჯრედები, რომლებიც წარმოიქმნებიან სასქესო ჯირკვლების (სპერმატოზოიდებისა და კვერცხ უჯრედების) ეპითელიუმის განვითარების პროცესში. ისინი სპეციალდებიან ორგანიზმთა კვლავწარმოსაქმნელად. განაყოფიერების დროს მამრობითი და მდედრობითი სასქესო უჯრედები წარმოქმნიან ზიგოტას , რომლისგანაც Read More …
სასმენი ნერვის ნევრინომა
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი სასმენი ნერვის ნევრინომა – კეთილთვისებიანი ახალწარმონაქმნი, რომლებიც წარმოქმნიან სასმენი ნერვის ვესტიბულური ნაწილის გარსს. ნერვის ზეწოლის შედეგად ავადმყოფს თანდათანობით უვითარდება სმენის ცალმხრივი დაქვეითება და ხმაური ყურში. სიმსივნის შემდგომი ზრდისას შესაძლოა განვითარდეს დიზართრია, დისფაგია, Read More …
საპონინები
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი საპონინები – მცენარეული გლიკოზიდები, რომლებიც იხსნებიან წყალში კოლოიდური ხსნარების წარმოქმნით, ამცირებენ წყლის ზედაპირული დაჭიმულობის ძალას და მსგავსად საპნისა, წარმოქმნიან ქაფს; მედიცინაში იყენებენ როგორც სამკურნალო საშუალებას; სტეროიდული საპონინები გამოიყენება სტეროიდული ჰორმონების მისაღებად. გაფრთხილება! Read More …
პროპაგანდის ფსიქოლოგია
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი პროპაგანდის ფსიქოლოგია – (ფსიქოლოგია) (ლათ. propagare – გავრცელება) სოციალური ფსიქოლოგიის გამოყენებითი დარგი, რომლის საგანია ადამიანთა ერთერთმოქმედების კანონზომიერებები სისტემებში, რომლებიც წარმოქმნიან პროპაგანდისა და აუდიტორიის წყაროს, ასევე ობიექტური და სუბიექტური ფაქტორების გავლენა ამ პროცესის Read More …
პნევმოკოკები
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი პნევმოკოკები – 1. (ბერძნ. pneumon – ფილტვები და კოკები), ოვალური ფორმის (0,5 ´1,2 მკმ) უსპორო უძრავი გრამდადებითი ბაქტერიები, წყვილი კოკები (დიპლოკოკები). ქმნიან ლორწოვან კაფსულს. იზრდებიან მხოლოდ ცილოვან არეებზე; ზრდის ოპტიმალური ტემპ – Read More …
ოქსალატები
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ოქსალატები – მჟაუნმჟავას მჟავე და საშუალო მარილები; მარილოვანი ცვლის მოშლის დროს ოქსალატების კრისტალები გამოიყოფა შარდთან; ხშირად წარმოქმნიან შარდის კონკრემენტებს. გაფრთხილება! ბმულები: 1.საავტორო ფარმაცევტული სკოლა 2.სამედიცინო ლიტერატურა 3.საპატრიარქოს ქართული უნივერსიტეტი 4.დიეტები 5.ორსულობა და Read More …
ოქლოტელესუგესტია
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ოქლოტელესუგესტია – (ფსიქოლოგია) (ბერძ. “ochlos” – ბრბო, ლათ. “suggestum” – შთაგონება) პირის ზემოქმედება, რომელიც გადასცემს ინფორმაციას ტელევიზიით, მისი მიმღები ინდივიდების ინტელექტუალურ – ემოციურ მდგომარეობაზე, მისი ცვლილების მიზნით, მათი ნებისა და ამ ინფორმაციის Read More …
ოსტეოციტები
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ოსტეოციტები – (osteocyti ბერძნ.osteon – ძვალი და cytos – უჯრედი) – ძვლოვანი ქსოვილის უჯრედთა უმეტესი ნაწილი. მორჩებიანი ფორმის, კომპაქტური ბირთვისა და სუსტად ბაზოფილური ციტოპლაზმის მქონე უჯრედები. ძვლის მაღალდიფერენცირებული მომწიფებული უჯრედები, რომლებიც წარმოქმნიან Read More …
ოსტეობლასტები
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ოსტეობლასტები – (osteoblasti ბერძნ.osteon – ძვალი და blastos – ჩანასახი; სინ.ოსტეობლასტოციტი – osteoblastocytus) მცირედ დიფერენცირებული, მაღალი პროლიფერაციის უნარის ერთბირთვიანი ძვლის უჯრედები, რომლებიც დიფერენცირების პროცესში წარმოქმნიან ძვლის ქსოვილის უჯრედშორის ნივთიერებას. ელექტრონული მიკროსკოპიის მონაცემებით, Read More …
ნორმობლასტები
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ნორმობლასტები – (normoblasti ლათ.norma – წესი და ბერძნ. blastos – ჩანასახი) ოქსიფილური ერითრობლასტები კომპაქტური ბირთვითა და ციტოპლაზმის ვიწრო ფერსოთი, რომლებიც ერითროციტების განვითარების ერთ – ერთ უკანასკნელ სტადიაში არიან. ისინი ნორმალური ერითროციტების ზომისაა, Read More …
მხედველობის ნერვის შეგუბებითი დისკი
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი მხედველობის ნერვის შეგუბებითი დისკი – (თვალის დაავ.) მხედველობის ნერვის დისკის არაანთებითი შეშუპება. ეტიოლოგია. ცენტრალური ნერვული სისტემის დაავადება, რომელსაც თან სდევს ქალასშიდა წნევის მომატება (სიმსივნეები, აბსცესები, არაქნოიდიტები, მენინგიტები, პარაზიტარული დაავადებები), ჰიპერტონული დაავადება, ქალასშიდა Read More …
მოციმციმე უჯრედები
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი მოციმციმე უჯრედები – სასუნთქი გზების ეპითელიუმის უჯრედები, რომელთაც აქვთ წამწამები . იხ. სინ. უჯრედები წამწამოვანი (epitheliocyti ciliati). წამწამებს შეუძლია ტალღისებრად შეკუმშვა (ციმციმი), საიდანაც წარმოდგება ამ უჯრედების სახელწოდება. წამწამების მოციმციმე მოძრაობის მეოხებით ხდება Read More …
მეტჰემოგლობინურია
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი მეტჰემოგლობინურია – შარდში მეტჰემოგლობინის არსებობა; აღინიშნება ანილინით, ნიტრობენზოლით და სხვ. მოწამვლისას, – ნივთიერებებით, რომლებიც წარმოქმნიან მეტჰემოგლობინს. გაფრთხილება! ბმულები: 1.საავტორო ფარმაცევტული სკოლა 2.სამედიცინო ლიტერატურა 3.საპატრიარქოს ქართული უნივერსიტეტი 4.დიეტები 5.ორსულობა და მშობიარობა
მეზანგიუმი
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი მეზანგიუმი – (mesangium ბერძნ.mesos – შუა, angeion – სისხლძარღვი) მეზენქიმური წარმოშობის უჯრედთა (მეზანგიოციტების) ერთობლიობა, რომლებიც ლოკალიზდებიან თირკმლის სისხლძარღვოვანი გორგლის კაპილართა შორის, იქ სადაც არ შეაღწევენ პოდოციტები .აქვთ ფაგოციტოზის უნარი. პათოლოგიის დროს წარმოქმნიან Read More …
ლიპიდები
ლიპიდები – ბუნებრივი ორგანული ნაერთების ფართო ჯგუფი, რომელშიც შედიან ცხიმები და ცხიმის მსგავსი ნივთიერებები. მარტივი ლიპიდების მოლეკულა შედგება სპირტისა და ცხიმოვანი მჟავისაგან, რთული ლიპიდებისა კი – სპირტის, მაღალმოლეკულური ცხიმოვანი მჟავებისა და სხვა კომპონენტებისაგან. ლიპიდები შედიან ყველა ცოცხალი უჯრედის შემადგენლობაში. წარმოადგენენ Read More …
ლიზი
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ლიზი – რთული სტყვების შემადგენელი ნაწილი. აღნიშნავს დაშლას, დადნობას, გახრწნას. წარმოდგება ბერძნული სიტყვიდან Lysis – დაშლა, გახრწნა. გაფრთხილება! ბმულები: 1.საავტორო ფარმაცევტული სკოლა 2.სამედიცინო ლიტერატურა 3.საპატრიარქოს ქართული უნივერსიტეტი 4.დიეტები 5.ორსულობა და მშობიარობა
ეპილეფსიური შეტევა
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ეპილეფსიური შეტევა – მწვავე გარდამავალი პათოლოგიური მდგომარეობა, რომელიც დაკავშირებულია თავის ტვინის დისფუნქციასთან; წარმოიქმნება ძლიერი განმუხტვის შედეგად, სინქრონულად მოიცავს მეზობელი ნეირონების ჯგუფს, რომლებიც წარმოქმნიან ეპილეფსიურ კერას; წარმოადგენს ეპილეფსიის ძირითად გამოვლინებას. შეტევა გრძელდება რამდენიმე Read More …
გორგლოვანი ზონა
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი გორგლოვანი ზონა – (zona glomerulosa ლათ.glomerulus – გორგალი) თირკმელზედა ჯირკვლის ქერქის გარეთა ზონა, შედგება ჯირკვლოვან უჯრედთა – ენდოკრინოციტთა ჭიმებისაგან – (ბაგირაკებისაგან), რომლებიც ერთმანეთზე დაშრევებით წარმოქმნიან მომრგვალო გროვებს – (გორგლებს). (ც. გაჩეჩილაძე, ნ. Read More …
გლობალური საინფორმაციო ინფრასტრუქტურა
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი გლობალური საინფორმაციო ინფრასტრუქტურა – (ინტ.) თვისობრივად ახალი საინფორმაციო წარმონაქმნი, რომლის ფორმირება 1995წ. დაიწყო მსოფლიო თანა მეგობრობის განვითარებულ ქვეყანათა ერთმა ჯგუფმა. მათი ჩანაფიქრით, ეს წარმონაქმნი უნდა წარმო ადგენდეს პლანეტის მოსახლეობის მასობრივი მომსახურების მსოფლიო Read More …
გამელოტება
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი გამელოტება – (ალოპეცია) (კანისა და ვენ. დაავ.) თმების გამეჩხერება და ცვენა. ჩვეულებრივ ვითარდება სებორეის, ნერვული გადაძაბვის, ენდოკრინული აპარატის ფუნქციური დარღვევის და ა.შ. დროს. განასხვავებენ გამელოტების რამდენიმე სახეს. ადრეული გამელოტება ვითარდება სებორეის ფონზე, Read More …
ბუშტოვნება
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ბუშტოვნება – (კანისა და ვენ. დაავ.) სავარაუდოდ ვირუსული წარმოშობის ერთ – ერთი ყველაზე მძიმე დაავადება. განასხვავებენ ბუშტოვნების რამდენიმე ფორმას. ვულგარული ბუშტოვნება. გარეგნულად შეუცვლელ კანზე და ლორწოვან გარსებზე ვითარდება ბუშტუკები გამჭვირვალე სეროზული შიგთავსით. Read More …