ფარმაკოთერაპიული აღწერები, გამოხმაურებები, აფთიაქები, ფასები, აქციები. 25 000 მედიკამენტი. ლალი დათეშიძის პროექტით 1996 წლიდან.
ფარმაკოლოგიური თვისებები
ვანკომიცინი წარმოადგენს ბაქტერიციდული მოქმედების მქონე გლიკოპეპტიდების ჯგუფის ანტიბიოტიკს, მისი მოქმედება განპირობებულია უჯრედის კედლის სინთეზის ინჰიბირებით. იგი მოქმედებს გრამდადებით მიკროორგანიზმებზე. აქტიურია Staphylococcus spp., (პენიცილინაზაწარმომქმნელი და მეტიცილინრეზისტენტული შტამების ჩათვლით), Streptococcus spp., (მათ შორის Enterococcus spp.)Corynebacterium spp., Listeria spp., Actynomycetaceae, Clostridium spp (მათ შორის Clostridium difficile) -ის მიმართ.
ვანკომიცინს არ ახასიათებს ჯვარედინი რეზისტენტობა სხვა ჯგუფის ანტიბიოტიკების მიმართ.
ფარმაკოკინეტიკა
ვანკომიცინი კარგად ნაწილდება სხვადასხვა ქსოვილებში და სხეულის ღრუ ორგანოებში. იგი სუსტად აღწევს ჰემატოენცეფალურ ბარიერში, თუმცა მენინგიტის დროს პრეპარატის კონცენტრაცია ცერებროსპინალურ სითხეში შედარებით უფრო მაღალია.
პრეპარატი გაივლის პლაცენტურ ბარიერს. პლაზმის ცილებთან მისი კავშირი შეადგენს 55%-ს, ხოლო ნახევარგამოყოფის პერიოდი შეადგენს 4-11 სთ-ს.
პრეპარატის 80-90% ორგანიზმიდან გამოიყოფა შარდთან, ხოლო უმნიშვნელო რაოდენობით – ნაღველთან ერთად.
ჩვენებები
პრეპარატის მიმართ მგრძნობიარე მიკროორგანიზმებით გამოწვეული მძიმედ მიმდინარე ინფექციურ-ანთებითი დაავადებები (პენიცილინის და ცეფალოსპორინის ჯგუფის ანტიბიოტიკების არაეფექტურობის ან აუტანლობის შემთხვევაში):
სეფსისი, ენდოკარდიტი, პნევმონია, ფილტვების აბსცესი, მენინგიტი, ოსტეომიელიტი, Clostridium difficile -ით გამოწვეული ფსევდომემბრანული კოლიტი.
დოზირების რეჟიმი
პრეპარატი შეჰყავთ ვენაში წვეთოვანი ინექციის სახით.
– მოზრდილებში – 500 მგ ყოველ 6 სთ-ში ან 1 გ ყოველ 12 სთ-ში. კოლაფსის მსგავსი რეაქციის თავიდან აცილების მიზნით ინფუზიის ხანგრძლივობა უნდა შეადგენდეს არა უმცირეს 60 წთ-ს.
– ბავშვებში – 40 მგ/კგ დღეღამეში. ყოველი დოზის შეყვანა ხდება არ უმცირეს 60 სთ-ისა.
თირკმელების ფუნქციის დარღვევის მქონე პაციენტებში პრეპარატის დოზის კორექცია ხდება კრეატინინის კლირენსის მიხედვით.
დაავადების ეტიოლოგიის მიხედვით ვანკომიცინის მიღება შესაძლებელია პერორალურად.
მოზრდილებში დღეღამური დოზა შეადგენს 0.5-2 გ-ს 3-4 მიღებაზე, ხოლო ბავშვებში – 40 მგ/კგ 3-4 მიღებაზე.
პრეპარატის მაქსიმალური დღეღამური დოზა ვენაში ინექციის დროს მოზრდილებში შეადგენს 3-4 გ-ს.
გვერდითი მოვლენები
პრეპარატის ვენაში სწრაფად ინექციის დროს შესაძლებელია ჰისტამინის გამონთავისუფლებასთან დაკავშირებული „წითელი ყელის სინდრომის“ განვითარება: ერითემა, კანზე გამონაყარი, სახის, ყელის, სხეულის ზედა ნაწილის, ზედა კიდურების ჰიპერემია, ტაქიკარდია, გულისრევა, ღებინება, შემცივნება, სხეულის ტემპერატურის მომატება, გონების დაკარგვა.
ალერგიული რეაქციები: კანის ქავილი, ურტიკარია, ანაფილაქსიური რეაქციები.
შარდ–გამომყოფი სისტემის მხრივ: შარდის გამოყოფის დარღვევა, ინტერსტიციული ნეფრიტი.
ცნს–ის მხრივ: სმენის დაქვეითება, ყურებში შუილი და მათი „დაცობის“ შეგრძნება.
სისხლის სურათის მხრივ: ნეიტროპენია, ეოზინოფილია, თრომბოციტოპენია, აგრანულოციტოზი.
უკუჩვენებები
* ვანკომიცინის მიმართ მომატებული მგრძნობელობა;
* სმენის ნერვის ნევრიტი;
* ორსულობის I ტრიმესტრი;
* თირკმელების ფუნქციის მკვეთრად გამოხატული დარღვევა.
ორსულობა და ლაქტაცია
ვანკომიცინის გამოყენება ორსულობის I ტრიმესტრში პრეპარატით გამოწვეული ნეფროტოქსიკურობისა და ოტოტოქსიკურობის განვითარების რისკის გამო, ნებადართული არ არის.
ორსულობის II და III ტრიმესტრში პრეპარატის გამოყენება შესაძლებელია მხოლოდ სასიცოცხლო ჩვენების მიხედვით.
ლაქტაციის პერიოდში ვანკომიცინის გამოყენების აუცილებლობის შემთხვევაში საჭიროა ძუძუთი კვების შეწყვეტა.
განსაკუთრებული მითითებები
♦ ვანკომიცინი განსაკუთრებული სიფრთხილით ინიშნება პაციენტებში თირკმელების ფუნქციის დარღვევით შეპყრობილ ავადმყოფებში.
♦ პრეპარატით მკურნალობის პერიოდში პაციენტებში თირკმელების დაავადების და/ან ქალა-ტვინის VIII წყვილი ნერვის დაზიანების შემთხვევაში, აუცილებელია თირკმელების ფუნქციის და სმენის პერიოდული კონტროლი.
♦ ვანკომიცინის კუნთებში ინექცია ნებადართული არ არის ქსოვილთა ნეკროზის განვითარების მაღალი რისკის გამო.
♦ ახალშობილებში ან ხანდაზმულ პაციენტებში პრეპარატის გამოყენებისას აუცილებელია ვანკომიცინის კონცენტრაციის პერიოდული კონტროლი სისხლის პლაზმაში.
სხვა წამლებთან ურთიერთქმედება
– ვანკომიცინისა და ადგილობრივი საანესთეზიო საშუალებების კომბინაციით შესაძლებელია ერითემის, ჰისტამინის მოქმედების მსგავსი ალების და ანაფილაქსიური შოკის განვითარება.
– ვანკომიცინთან ამინგლიკოზიდების, ამფოტერიცინ B-ს, ცისპლატინის, ციკლოსპორინის, ფუროსემიდის, პოლიმიქსინების კომბინაციით შესაძლებელია ოტო- და ნეფროტოქსიკური მოქმედების გაძლიერება.