მიოკარდის ინფარქტი cardiac infarction
არჩილ შენგელია, ლალი დათეშიძე
მიოკარდის ინფარქტი – გულის დაავადება, განპირობებული მისი სისხლმომარაგების მწვავე უკმარისობითა და გულის კუნთში ნეკროზული კერის წარმოქმნით; წარმოადგენს გულის იშემიური დაავადების უმნიშვნელოვანეს კლინიკურ ფორმას.
საწყისი სიმპტომები
ინფარქტის დასაწყისად ითვლება მკერდუკანა ტკივილების (ანგინოზური მდგომარეობა) ინტენსიური და გახანგრძლივებული შეტევები (30 წუთზე მეტი, ზოგჯერ რამოდენიმე საათის განმავლობაში), რომელიც ვერ კუპირდება ნიტროგლიცერინის განმეორებითი მიღებით; იშვიათად შეტევის სურათში სჭარბობს მოხრჩობის შეგრძნება ან ტკივილი ფერდქვეშა მიდამოში (მწვავე ინფარქტის შეტევის ასთმური ან გასტრალგიური ფორმა).
მწვავე შეტევის გართულებები
მწვავე შეტევის გართულებებია: კარდიალური შოკი; მწვავე მარცხენა პარკუჭოვანი უკმარისობა, თითქმის ფილტვების შეშუპების განვითარებამდე; მძიმე ტაქიარითმიები არტერიულ ჰიპერტენზიასთან ერთად, უეცარი კლინიკური სიკვდილი პარკუჭების ფიბრილაციის (იშვიათად ასისტოლიის) შედეგად.
პარკუჭოვანი ექტოპური არითმიები მწვავე შეტევიდან პირველ საათებში ხშირად ასახავენ გვირგვინოვანი არტერიის გამავლობის აღდგენას (თრომბის ლიზისი), რომელიც ან სპონტანურად ხდება, ან თრომბოლიზური თერაპიით.
მწვავე პერიოდი
მწვავე პერიოდში აღინიშნება: არტერიული ჰიპერტენზია (ხშირად მნიშვნელოვანი), რომელიც ქრება ტკივილის შესუსტებისთანავე და არ მოითხოვს ჰიპოტენზული საშუალებების გამოყენებას; პულსის გახშირება (ყოველთვის არა);
სხეულის ტემპერატურის მომატება (მე – 2 – 3 დღიდან); ჰიპერლეიკოციტოზი, რომელიც იცვლება ედს – ის მყარი მომატებით; სისხლის შრატში – გლიკემიის, აზოტემიის, ფიბრინოგენიის, ფერმენტების – კრეატინკინაზას და მისი მიოკარდიალური იზოფერმენტის გარდამავალი ზრდა;
ელექტროკარდიოგრამა
ეპისტენოკარდული პერიკარდიტი ეკგ – ზე აღინიშნება ST სეგმენტის მნიშვნელოვანი, ხშირად გუმბათისებრი აწევა, შემდეგ გაფართოებული Q კბილების გაჩენა, R კბილის ამპლიტუდის დაქვეითება ან QS ფორმის პარკუჭოვანი კომპლექსის წარმოქმნა (ზოგჯერ 24 – 48 საათის შემდეგ და შესაძლოა 3 – 5 დღის შემდეგაც მიოკარდის ინფარქტის დაწყებიდან) იმ განხრებში, რომლებიც შეესაბამებიან დაზიანებული კერის ლოკალიზაციას გულის კუნთში.
დაახლოებით ј ყველა მსხვილკეროვანი ინფარქტებისა ან არ მიმდინარეობს ეკგ – ს უტყუარი ცვლილებებით, ან ამგვარი ცვლილებები ვლინდება მხოლოდ დამატებით განხრებში.
დიაგნოზს ადასტურებს არა მხოლოდ ერთ ეკგ – ზე დაფიქსირებული ცვლილებები, არამედ QRS კომპლექსისა და ST სეგმენტის გარკვეული თანამიმდევრობა.
ჰოსპიტალური პერიოდის გართულებები
მიოკარდის ინფარქტის ჰოსპიტალური პერიოდის გართულებებია: ეიფორია, არაკრიტიკული ქცევები, ფსიქოზურ მდგომარეობამდე, ტკივილების განახლება გულმკერდში ინფარქტის რეციდივის გამო, ფიბრინოზული პერიკარდიტის წარმოქმნა, გულის რიტმის სიხშირისა და რეგულაციის ხშირი მერყეობები, ფილტვის ინფარქტის თანდართვა (პლევრიტი);
ტაქიარითმიის პაროქსიზმები, ასევე ადრეული პოლიტოპური და ჯგუფური პარკუჭოვანი ექსტრასისტოლები; II – III ხარისხის ატრიოვენტრიკულური ბლოკადა; სინუსური კვანძის სისუსტის სინდრომი: მარცხენა პარკუჭის ანევრიზმა, უეცარი სიკვდილი (ტერმინალური ხასიათის არითმია ან გულის გასკდომა პერიკარდის ჰემოტამპონადით);
გულის მწვავე უკმარისობა; კარდიოგენური შოკი; ჯორჯალის არტერიების თრომბოემბოლია; პროფუზული სისხლდენა კუჭის, ნაწლავების ლორწოვანის მწვავე ტროფიკული წყლულებიდან; კუჭის მწვავე გაფართოება; ქვედა კიდურების არტერიების ემბოლია; ,,პოსტინფარქტული სინდრომი (დრესლერის); პარკუჭთაშუა ძგიდის გასკდომა; პაპილარული კუნთის გასკდომა.
გულის უკმარისობა ხშირად ვლინდება მხოლოდ მაშინ, როდესაც ავადმყოფი იწყებს სიარულს, და ხდება მიზეზი ფილტვების ,,გვიანი ინფარქტისა.
დიაგნოსტიკა
მიოკარდის ინფარქტის დიაგნოზი უტყუარია როდესაც ერთდროულად ადგილი აქვს ანგინოზური შეტევის არსებობას, ჰიპერფერმენტემიას ტიპიურ ვადებში, ზემოთ აღწერილ დამახასიათებელ ცვლილებებს ეკგ – ზე.
ტკივილის შეტევის ტიპიური კლინიკური სურათი ჰიპერლეიკოციტოზის, ჰიპერთერმიის, მომატებული ედსი – ის, პერიკარდიტის ნიშნების გაჩენით, საფუძველს იძლევა ვივარაუდოთ მიოკარდის ინფარქტის არსებობაზე და ჩავატაროთ ავადმყოფის შესაბამისი მკურნალობა იმ შემთხვევაშიც კი, თუკი ეკგ – ზე არ აღინიშნება ინფარქტის დამახასიათებელი ცვლილებები.
დიაგნოზი დასტურდება დაავადების შემდგომი მიმდინარეობის ანალიზით.
წვრილკეროვანი ინფარქტის დიაგნოსტიკა
წვრილკეროვანი ინფარქტის დიაგნოსტირებისათვის აუცილებელია ზემოთ აღწერილი 3 კომპონენტის არსებობა, მაგრამ ტკივილის შეტევის ინტენსივობა და ხანგრძლივობა, რეაქტიული გადახრები სისხლის მხრივ, სხეულის ტემპერატურა, შრატის ფერმენტების აქტივობა, ასევე ცვლილებები ეკგ – ზე ამ დროს გამოხატულია ნაკლები ხარისხით.
დიაგნოზის სარწმუნოობა, რომელიც ეფუძნება მხოლოდ უარყოფითი “” კბილის გაჩენას ეკგ – ზე, უტყუარი კლინიკურ – ლაბორატორიული მონაცემების არარსებობისას, საეჭვოა. როგორც წესი, წვრილკეროვანი ინფარქტი აღინიშნება პირებში, რომლებსაც აღენიშნებათ გულის იშემიური დაავადება და კარდიოსკლეროზი, მისი სხვადასხვაგვარი გართულებებით, რომელთა რიცხვი და სიმძიმე, ასევე მიდრეკილება რეციდივებისადმი იზრდება ინფარქტის თანდართვით, რითაც განისაზღვრება როგორც ამ უკანასკნელის ხანგრძლივობა და სიმძიმე. ასევე მისი უახლოესი და შორეული პროგნოზების სერიოზულობა.
თუკი იგი წამოიქმნება გულის იშემიური დაავადების ადრეულ, საწყის ფაზაში, მაშინ იგი ხშირად ხდება მაუწყებელი გულის მძიმე ტრანსმურალური ინფარქტისა, რომელიც ვითარდება რამოდენიმე დღის ან კვირის შემდეგ. ამ ორი თავისებურებით ხდება წვრილკეროვანი ინფარქტის კლინიკური და პროგნოზული შეფასება და მკურნალობის ტაქტიკის არჩევა.
მიოკარდის ინფარქტის დიაგნოზი ტარდება პერიკარდიტთან, ფილტვის არტერიის ემბოლიასთან, სპონტანურ პნევმოთორაქსთან, მასიურ შინაგან სისხლდენასთან, მწვავე პანკრეატიტთან, აორტის აშრევებად ჰემატომასთან. წვრილკეროვან ინფარქტს განასხვავებენ კორონაროგენულ მიოკარდის კეროვანი დისტროფიისაგან, დისჰორმონალურ კარდიოპათიისაგან.
მიოკარდის ინფარქტი – ლალი დათეშიძისა და არჩილ შენგელიას პოსტის FB-პრეზენტაცია გვანცა მჭედლიძისგან
🫀 სამედიცინო ენაზე გულის შეტევას მიოკარდიუმის ინფარქტი ეწოდება და განპირობებულია სისხლმომარაგების მწვავე უკმარისობითა და გულის კუნთში ნეკროზული კერის წარმოქმნით
🔎 ინფარქტის საწყისი სტადიები მოიცავს:
➡️ მკერდუკანა ტკივილები (ანგინოზური მდგომარეობა);
➡️ ინტენსიური და გახანგრძლივებული შეტევები, რომელიც ვერ კუპირდება ნიტროგლიცერინის განმეორებითი მიღებით;
➡️ მოხრჩობის შეგრძნება;
➡️ ტკივილი ფერდქვეშა მიდამოში
📌 მიოკარდიუმის ინფარქტის გართულებებია:
✅ კარდიალური შოკი;
✅ მწვავე მარცხენა პარკუჭოვანი უკმარისობა, თითქმის ფილტვების შეშუპების განვითარებამდე;
✅ მძიმე ტაქიარითმიები არტერიულ ჰიპერტენზიასთან ერთად;
✅ უეცარი კლინიკური სიკვდილი პარკუჭების ფიბრილაციის შედეგად
👉 შეიტყვეთ გულის შეტევის შესახებ ლალი დათეშიძისა და არჩილ შენგელიას სტატიიდან – https://bit.ly/3LNxw8z
#გულისშეტევა #მიოკარდიუმისინფარქტი #ინფარქტისნიშნები #გულისშეტევისწინაპირობა #როგორამოვიცნოთგულისშეტევა #გულისიშემია #სისხლმომარაგებისდაქვეითება #ჰაერისუკმარისობა #ზურგისტკივილი #ყბებისტკივილი #დაღლილობა #გულისრევა #ღებინება #საჭმლისმონელებისდარღვევა #უკიდურესიდაღლილობა #კისრისტკივილი #გულმკერდისტკივილი #მუცლისტკივილი #მკერდუკანატკივილები #კარდიალურიშოკი #ლალიდათეშიძე #არჩილშენგელია #გვანცამჭედლიძე
გამოგვყევით სოციალურ ქსელებში : 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10
მიოკარდის ინფარქტის ფარმაკოთერაპია და პრეპარატები: ფარმაცევტული ფირმების წარმომადგენლებს შეუძლიათ ინფორმაცია მოგვაწოდონ ელფოსტაზე mpifarm@gmail.com
მიოკარდის ინფარქტის ფიტოთერაპია: იხილეთ კლინიკური და ემპირიული ფიტოთერაპია
ვის მივმართოთ მიოკარდის ინფარქტის დროს – იხ. მედიკოსთა პერსონალური გვერდები
მიოკარდის ინფარქტითან თემატურად მომიჯნავე სტატიები
საავტორო უფლებები და რეკლამა პოსტ-სტატიაზე: მასალა წარმოადგენს “არჩილ შენგელიას და ლალი დათეშიძის სამედიცინო ენციკლოპედიის” ნაწილს. საავტორო უფლებები დაცულია. სტატიის გამოყენებისათვის, აგრეთვე მასზე ბანერის განსათავსებლად მიმართეთ mpifarm@gmail.com
ლიტერატურა, წყაროები, გაფრთხილება
- გაფრთხილება
- დათეშიძე ლალი, შენგელია არჩილ, შენგელია ვასილ. “ქართული სამედიცინო ენციკლოპედია”. თბილისი, 2005. “ტექინფორმის” დეპონენტი N: 1247. თეიმურაზ ჩიგოგიძის რედაქციით.
- დათეშიძე ლალი, შენგელია არჩილ, შენგელია ვასილ; “ქართული სამედიცინო ენციკლოპედია”. მეორე დეპო-გამოცემა. ჟურნალი “ექსპერიმენტული და კლინიკური მედიცინა”. N: 28. 2006. დეპონენტი პროფესორ თეიმურაზ ჩიგოგიძის საერთო რედაქციით. სარედაქციო კოლეგია: ჭუმბურიძე ვახტანგ, კორძაია დიმიტრი, მალაზონია მარინა, ვაჭარაძე კახა, ტყეშელაშვილი ბესარიონ.
- Большая медицинская энциклопедия; Москва, издательство ,,Советская энциклопедия” – 1988
გულ-სისხლძარღვთა სისტემის დაავადებები