სიელმე – ერთ – ერთი თვალის მხედველობის ღერძის გადახრა ფიქსაციის წერტილიდან. განასხვავებენ პარალიზურ სიელმეს, რომელიც გამოწვეულია თვალის კუნთების მაინერვირებელი ნერვების დაზიანებით, და შუღლებული სიელმე, რომლის მიზეზია ცენტრალური ნერვული სისტემის დაავადებები, ზოგადი ინფექციები და ინტოქსიკაციები, ფსიქიკური ტრავმები, ამეტროპია, მხედველობის მკვეთრი დაქვეითება ან სიბრმავე ერთ – ერთ თვალზე. აღნიშნული ფაქტორების ზემოქმედების გამო ზიანდება მხედველობის ანალიზატორის სხვადასხვა ნაწილები
ირიტი – ფერადი გარსის ან ფერადი გარსისა და ცილიარული სხეულის ანთება (ირიდოციკლიტი). არჩილ შენგელია, ლალი დათეშიძე ირიტი – ეტიოლოგია: ტუბერკულოზი, ტოქსოპლაზმოზი, რევმატიზმი, გრიპი, სიფილისი, ლეპტოსპიროზი, ბრუცელოზი, გონოკოკური ინფექცია, ნივთიერებათა ცვლის დაავადებები, ფოკალური ინფექციები, თვალის ჭრილობები, ოპერაციები თვალის კაკალზე, ჩირქოვანი პროცესები რქოვან გარსზე. პათოგენეზი გამომწვევის ან მისი ტოქსინების ზემოქმედება უვეალური ტრაქტის წინა ნაწილზე; სენსიბილიზირებულ მდგომარეობაში მყოფი ფერადი