Tag Archives: ქრომოსომას

ცენტრომერა

ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ცენტრომერა – (centrum – ცენტრი და ბერძნ. meros – ნაწილი) – ჩვეულებრივად ქრომოსომის პირველადი (ანუ ცენტრული) გადაზონრვის ადგილას მკვრივი სფერული სხეულაკი, რომელიც მართავს მის გადაადგილებას მიტოზის დროს. ცენტრომერების საშუალებით ქრომოსომები მაგრდება აქრომატული თითისტარას ძაფებზე. ცენტრომერები ქრომოსომებთან, აქრომატულ ძაფებთან და ცენტრიოლებთან ერთად შეადგენს მიტოზურ (ანუ გამყოფ) აპარატს. ცენტრომერების

Read More

ქრომოფიბრილები

ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ქრომოფიბრილები – (chromofibrillae ბერძნ.chroma  –  ფერი და ლათ.fibrilla  –  ბოჭკო)  ქრომოსომების ელემენტარული სიგრძივი სუბერთეულები, რომლებიც მხოლოდ ელექტრონულ მიკროსკოპში არიან ხილული. ისინი შედგებიან დნმ – ს მოლეკულებისაგან, რომელთა დიამეტრი 20 Ao – მდეა. ჩვეულებრივ, ქრომოფიბრილები წყვილ – წყვილად ერთდება, რაც მათი რედუპლიკაციის შედეგია. ამ დროს უდაბლესი რიგის ორი

Read More

ქრომოსომის დელეცია

ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ქრომოსომის დელეცია – (deletio chromosomatis ლათ.deletio  –  ნაკ­ლებობა)   ქრომოსომას აკლია რომელიმე შიგნითა სეგმენტი, როგორც ქრომოსომის ორი გახლეჩის შედეგი მუტაგენური ფაქტორების მოქმე­დების შემდეგ. ზოგჯერ შესაძლებელია უკანასკნელი ფრაგმენტის დაკარ­გვაც, რასაც ქრომოსომის უკანასკნელი ნაწილის ნაკლებობა ეწოდება. (ც. გაჩეჩილაძე, ნ. ჩიკვილაძე. ჰისტოლოგიის, ციტოლოგიის და ემბრიოლოგიის ტერმინთა განმარტებითი ლექსიკონი.”თბ.,”ცოდნა”.2000 წ.) გაფრთხილება! ბმულები:

Read More

ტელომერები

ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ტელომერები – (telomeri ბერძნ.telos  –  ბოლო და meros  –  ნაწი­ლი)  –  ქრომოსომების თავისუფალ ბოლოებზე სპეციალური სტრუქტურები, რომლებსაც პოლარობის გარკვეული დონე ახასიათებთ. ასე მაგალითად, ქრომოსომების ნაწილის ტელომერთან ერთად მოგლეჯის დროს ეს ფრაგმენტი შეიძლება მიუერთდეს დაზიანებულ ქრომოსომას მხოლოდ იმ ბოლოთი, რომლითაც წინათ მიღებული იყო მოტეხის ხაზთან, მაგრამ არა იმ

Read More

სასქესო ქრომატინი

ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი სასქესო ქრომატინი – (chromatinum sexuale) ქრომატინის 0,5 მკმ – მდე დიამეტრის მცირე სხეულაკი, რომელიც მდედრობითი ორგა­ნიზმის სომატური  უჯრედების ინტერფაზური ბირთვების 70 – 75% – შია. როგორც წესი, მამრობითი სქესის ინდივიდების უჯრედებში ის არ არის. დამტკიცებულია, რომ ეს სხეულაკი (ან სხეულაკები) წარმოიქმნება ჰეტეროპიკნოზურად შეცვლილი ზედმეტი X – ქრომოსომების

Read More