Tag Archives: ცილოვან

უჯრედების დისტროფია

ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი უჯრედების დისტროფია – (dystrophia cellularum ბერძნ.dys – მოშლა, დარღვევა და trophe – კვება) – უჯრედში ნივთიერებათა ცვლის – მეტაბოლიზმის დარღვევა. არჩევენ უჯრედული დისტროფიის შემდეგ ძირითად სახეებს: ცილოვანს, ცხიმოვანსა (ლიპიდურსა) და ნახშირ­წყლოვანს. თავის მხრივ, ცილოვან დისტროფიებს შორის არჩევენ შემდეგ სახესხვაობებს: მარცვლოვანს, ლორწოვანს, კოლოიდურს, ჰიალინურს, ამილოიდურს და სხვ. ტერმინ

Read More

ტერმინალური ნაწილი

ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ტერმინალური ნაწილი – ცილოვან – სეროზული / სანერწყვე ჯირკვლების / (portio terminalis secretoria albuminosa / serosa / ) სანერწყვე ჯირკვლების სეკრეციული ნაწილი. შედგება სეროციტების  –  კონუსისებრი ფორმის ეპითელური და სეროზულ – სეკრეციული  უჯრედებისა და ბაზალურ მემბრანაზე განლაგებული მიოეპითელური (კალათისებრი)  უჯრედებისაგან. (ც. გაჩეჩილაძე, ნ. ჩიკვილაძე. ჰისტოლოგიის, ციტოლოგიის და

Read More

სომატოტროპული ჰორმონი

სომატოტროპული ჰორმონი – (ბერძ. Soma, soma[tos] სხეული + tropos მიმართულება; სინ.: სომატოტროპინი, ზრდის ჰორმონი)ჰიპოფიზის წინა წილის ჰორმონი, რომელიც მონაწილეობს ადამიანისა და ცხოველის ორგანიზმში მიმდინარე ყველა სახის ნივთიერებათა ცვლის  რეგულაციაში; ჰორმონის ანაბოლურ ზეგავლენას ახდენს ცილოვან ცვლაზე, ასტიმულირებს ჩონჩხისა და სხეულის ზომების ზრდას. სომატოტროპული ჰორმონი იწვევს ცილის სინთეზის გაზრდას ყველა ქსოვილსა და ორგანოში, მისი ზეგავლენით ძლიერდება დნმ

Read More

პნევმოკოკები

ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი პნევმოკოკები – 1. (ბერძნ. pneumon – ფილტვები და კოკები), ოვალური ფორმის (0,5 ´1,2 მკმ) უსპორო უძრავი გრამდადებითი ბაქტერიები, წყვილი კოკები (დიპლოკოკები). ქმნიან ლორწოვან კაფსულს. იზრდებიან მხოლოდ ცილოვან არეებზე; ზრდის ოპტიმალური ტემპ – რა 37°C. პნევმოკოკები ფაკულტატური აერობებია, იწვევენ ნახშირწყლების დუღილს და წარმოქმნიან რძის მჟავას; პნევმოკოკები პათოგენური კოკებია

Read More

პლაზმური მემბრანა

ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი პლაზმური მემბრანა – (membrana plasmatica სინ. ციტოპ­ლაზმური მემბრანა, ციტოლემა, პლაზმოლემა, „უჯრედის გარსი“) თხელი ციტოპლაზმური აპკი, რომლის გარსის სისქე 70 – 120 Ao – ის ტოლია. ის შედგება ორი ელექტრონული მკვრივი შრისაგან (20 – 40 Ao სისქის), რომლებიც გაყოფილია 30 – 50 Ao ტოლი განივკვეთიანი ნა­თელი შორისებით. მემბრანის

Read More