ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ხორხის დაზიანება – (ყელ – ყურ – ცხვ. დაავ.) შეიძლება იყოს გარეგანი (დაბეჟილობები, ზეწოლა, ცივი ან ცეცხლსასროლი იარაღით ჭრილობა) და შინაგანი (დამწვრობები, უცხო სხეულებით ტრამვები). სიმპტომები. ყელის ტკივილი, ხმის ჩახლეჩა ან დაკარგვა, ხველა სისხლიანი ნახველით, მექანიკური ტრამვების შემთხვევაში – სისხლდენა (კისრის ჭრილობიდან ან პირიდან), ხორხში შემავალი კისრის
ქრონიკული ტონზილიტი არჩილ შენგელია, ლალი დათეშიძე ქრონიკული ტონზილიტი (chronic tonsillitis) – სასის ნუშების ანთება; ავადდებიან როგორც მოზრდილები, ასევე ბავშვები. ეტიოლოგია, პათოგენეზი მიზეზები: განმეორებითი ანგინები, იშვიათად სხვა მწვავე ინფექციური დაავადებები (ქუნთრუშა, წითელა, დიფთერია). ქრონიკული ტონზილიტის განვითარებას ხელს უწყობს ცხვირით სუნთქვის დარღვევა, ცხვირის დანამატი წიაღების დაავადებები, კარიესული კბილები, ალვეოლური პიორეა, ქრონიკული კატარული ფარინგიტი, ქრონიკული რინიტი. სიმპტომები, მიმდინარეობა