Tag Archives: ბირთვულ

ჰისტოგენეზი

ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ჰისტოგენეზი – (histogenesis ბერძნ. histos  –  ქსოვილი და genesis  –  განვითარება)  –  ქსოვილის განვითარება ემბრიონული საწყისების უჯრედული მასალისაგან. ჰისტოგენეზს ახასიათებს უჯრედის სპეციალიზაციასთან დაკავშირებული უჯრედოვანი დიფერენცირების გაძლიერება. ამას თან სდევს ბირთვულ – ციტოპლაზმური დამოკიდებულების გადახრა ბირთვის ზომასთან შედარებით ციტოპლაზმის ზომის მკვეთრი მატებისკენ, რაც სულ უფრო შესამჩნევი ხდება. ყოველგვარი

Read More

ქრომატინული შრე

ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ქრომატინული შრე – (stratum chromatinosum ბერძნ.chroma  –  ფერი)   ინტერფაზური უჯრედის ბირთვის ღებვადი გარეთა შრე, რომელიც ციტოპლაზმასა და კარიოლიმფის საზღვრებზე მდებარეობს. ს.ი.შჩელნუკოვის (1962) მონაცემების თანახმად, ის შედგება დნმ – ის შემცველი ქრომატინისაგან და განსაზღვრავს ბირთვულ – ციტოპოლაზმური ურთიერთქმედების ხასიათს ინტერფაზის განმავლობაში, განაპირობებს რა  უჯრედების ზრდის, დიფერენცირებისა და ფუნქციონირების

Read More

ფიზიკური დაცვა

ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ფიზიკური დაცვა – ტექნიკურ და ორგანიზაციულ ღონისძიებათა კომპლექსი, რომლის მიზანია ბირთვულ და რადიაციულ ობიექტებთან, ბირთვულ მასალებთან, რადიაქტიურ ნივთიერებებთან, მაიონებელი გამოსხივების სხვა წყაროებთან, რადიაქტიურ ნარჩენებთან, ბირთვულ ტექნოლოგიებთან და ნოუ – ჰაუებთან, აგრეთვე მათთან დაკავშირებულ ტექნიკურ და სხვა დოკუმენტაციასთან უნებართვო შეღწევის დაუშვებლობა; (საქართველოს კანონი ბირთვული და რადიაციული უსაფრთხოების შესახებ)

Read More

უჯრედული ტერიტორია

ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი უჯრედული ტერიტორია – (teritoria cellularis) – ბირთვი გარშემოკრული ციტოპლაზმით (ანუ ბირთვულ – ციტოპლაზმური უბანი) სიმპლასტის შემადგენლობაში (მაგალითად, ჩონჩხის კუნთოვან ბოჭკოში). სიმპლასტის უჯრედებად გამოუცალკევებელ შემადგენლობაში უჯრედული ტერიტორია თავისი მორფო – ფიზიოლოგიური და გენეტიკური თვისებებით ბევრ რამეში მთლიანად უჯრედის ანალოგიურია. ზოგიერთ პირობებში უჯრედული ტერიტორია შეიძლება გამოეყოს სიმპლასტს და გადაიქცეს

Read More

სიმპლასტი

ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი სიმპლასტი – (symplastus ბერძნ.syn  –  ერთად და plastos  –  წარმოქმნილი) უჯრედის აგებულების ერთ – ერთი ფორმა, რომლის დიდი რაოდენობით დაგროვილი ციტოპლაზმის ბირთვები მრავალრიცხოვანია, შეიძლება იყოს 10 – ზე მეტი, ზოგჯერ ასობით და ათასობითაც კი. სიმპლასტურ წარმონაქნებში ციტოპლაზმით გარშემოკრული ბირთვები ცვლის რეაქციების აქტიური ცენტრებია. ამ ბირთვულ – ციტოპლაზმურ

Read More