ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი პნევმოკოკები – 1. (ბერძნ. pneumon – ფილტვები და კოკები), ოვალური ფორმის (0,5 ´1,2 მკმ) უსპორო უძრავი გრამდადებითი ბაქტერიები, წყვილი კოკები (დიპლოკოკები). ქმნიან ლორწოვან კაფსულს. იზრდებიან მხოლოდ ცილოვან არეებზე; ზრდის ოპტიმალური ტემპ – რა 37°C. პნევმოკოკები ფაკულტატური აერობებია, იწვევენ ნახშირწყლების დუღილს და წარმოქმნიან რძის მჟავას; პნევმოკოკები პათოგენური კოკებია
ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ნაოფლი – (კანისა და ვენ. დაავ.) კანის არაანთებით უბანზე დიდი რაოდენობით, ფეტვის მარცვლის ოდენობის, დაჯგუფებული ან გაფანტული ბუშტუკოვანი გამონაყარი, რომლებიც შეიცავენ გამჭვირვალე შიგთავსს. ვითარდება ცხელებით მიმდინარე მწვავე დაავადებების, ძლიერი გადახურების (ბავშვის შეფუთვნა), ჰაერის ტემპერატურის მომატების დროს. დაავადების განვითარების მიზეზი შეიძლება იყოს რქოვანა შრის გაჯირჯვების შედეგად, საოფლე ჯირკვლების