Tag Archives: ბის

ფსიქიკური ტრავმა

ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი ფსიქიკური ტრავმა – (ფსიქოლოგია) ზიანი, რომელიც მიადგა ადამიანის ფსიქიკურ ჯანმრთელობას გარემოს არახელსაყრელი ფაქტორების ინტენსიური ზემოქმედების შედეგად, ან სხვა ადამიანთა მწვავე ემოციური, სტრესული ზემოქმედებით მის ფსიქიკაზე (იხ. ფსიქოგენია). ინტენსივობის მიხედვით ფსიქოტრავმირებად ზემოქმედებას ყოფენ: მასირებული (კატასტროფული), უეცარი და მწვავე, რომლებიც იწვევენ ადამიანის ადაპტაციური შესაძლებლობების მკვეთრ დათრგუნვას (იხ. სტრესი; დისტრესი;

Read More

სპლანქნოტომი

ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი სპლანქნოტომი – (splanchnotomus ბერძნ.splanchna  –  შიგნეულობა, tomos  –  ნაწილი)  –  ძუძუმწოვართა ჩანასახების მეზოდერმის არასეგმენტირებული ვენტრალური ნაწილია. იგი შედგება ორი ფურცლისაგან: გარეთა პარიესული და შიგნითა ვისცერული ფურცლებისაგან. ფურცლებს შორის არის ნაპრალისებრი სივრცე  –  სხეულის მეორადი ღრუ (ცელომი). პარიესული ფურცლიდან წარმოიქმნება კანის შიგნითა ფურცელი  –  მეზენქიმა (დერმა). ვისცერული ფურცლის

Read More

სომატური უჯრედები

ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი სომატური უჯრედები – (somatocyti ბერძნ. soma, somatos  –  სხეული) ორგანიზმის ყველა უჯრედი, სასქესო  უჯრედების გარდა . სომატურ უჯრედებად მიჩნეულია ბლასტომერები, ემბრიონული ჩანასახების  უჯრედები (სასქესო  უჯრედების გარდა) და ქსოვილოვანი  უჯრედები. ისინი განსხვავდებიან დიფერენცირების დონითა და მიმართულებით. ნორმალურ პირობებში ყველა სომატური უჯრედი შეიცავს ქრომოსომების დიპლოიდურ ან პოლიპლოიდურ ნაკრებს, განსხვავებით

Read More

პროვიზორული ორგანოები

ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი პროვიზორული ორგანოები – (გერმ. Provisorisch – წინასწარი, დროებითი), ცხოველებისა და ადამიანის დროებითი ორგანოები, რომლებიც ასრულებენ ამა თუ იმ ფუნქციას ონტოგენეზის მხოლოდ გარკვეული დროის განმავლობაში. მას შემდეგ, რაც განვითარდება იმავე ფუნქციის შემსრულებელი საბოლოო (დეფინიტური) ორგანოები, მოხდება პროვიზორული ორგანოების რედუქცია. პროვიზორული ორგანოები საბოლოო ორგანოებთან შედარებით უფრო სწრაფად ვითარდებიან და

Read More

პოლიემბრიონია

ლალი დათეშიძე, არჩილ შენგელია. სამედიცინო ენციკლოპედიური განმარტებითი ლექსიკონი პოლიემბრიონია – (პოლი… და ბერძნ. embryon – ჩანასახი) ცხოველებში, რამდენიმე ჩანასახის განვითარება ერთი ზიგოტიდან. პოლიემბრიონია შედეგია ადრეული ჩანასახის რამდენიმე ნაწილად გაყოფისა, უმეტესად – დაყოფის პროცესში ბლასტომერების ურთიერთდაცილებისა და თითოეული მათგანის დამოუკიდებელ ორგანიზმად განვითარებისა. პოლიემბრიონიით გაჩენილ ორგანიზმებს ერთი და იგივე გენომი აქვთ, რის გამოც ისინი სქესითა და ყველა

Read More